İHSAN DAĞI

@ihsandagi

Muhalefetin liderleri yeniden buluşuyor, altılı masa bir daha kuruluyor. Siyaset elitinde partizanlığın, toplumda kutuplaşmanın adeta yerleşik bir hal aldığı bir ülkede altı liderin buluşup konuşmaları, üzerinde uzlaşılan ortak metinler paylaşmaları son derece önemli. Gelecek için umutlanmak isteyenleri heyecanlandırıyor bu buluşmalar.

Ancak, zaman da daralıyor. Seçimlere bir yıldan biraz fazla bir süre kaldı. Diyalog işbirliğine, işbirliği ortak çözüm önerilerine, paylaşılan bir gelecek vizyonuna, birlikte hareket modeline dönüşmeli. Güçlendirilmiş parlamenter sistem önerisi, başlangıcından ilanına 6 ayda sonuçlandırıldı. Ülkenin sorun listesi uzun -başta ekonomi olmak üzere- her biri için ayrılacak bir 6 ay da yok. Üstelik seçim yaklaştıkça hazırlanılması ve birlikte hareket edilmesi gereken birçok ‘pratik’ konu var.

En başta seçim ve sandık güvenliği. 2019 İstanbul seçimleri ve seçim düzenlemelerine ilişkin son teklif iktidarın neler yapabileceğine ilişkin yeterli ipucu vermiş olmalı. Muhalefet partileri seçimin organizasyonu ve sandıkların sayımı sürecini ne şansa bırakabilirler ne de iktidarın insafına. O halde bir an önce ‘ortak politikalar’ ve ‘ortak bir gelecek vizyonu’ üretme çalışmalarını tamamlayıp, ‘seçimi nasıl yönetecekleri’ sorununa odaklanmaları gerek.

Yaklaşık 64 milyon seçmenin katılacağı bir seçimi baştan sona yönetmek büyük bir hazırlık ve koordinasyon ister. Muhalefet partilerinin genel merkezlerinden il, ilçe ve hatta mahalle ve köy temsilcilerine kadar seçim için örgütlenmeleri gerekecek. Elbette seçim ilk defa olmuyor, partilerin bu konuda tecrübeleri var. Ama bu tecrübelerde aynı zamanda yanlışlar, eksikler ve başarısızlıklar da mevcut. Üstelik bu defa karşılarına hiç de iyi niyetli görülmeyen bir siyasal-bürokratik yapı çıkacağı kuşkusuz.

Seçmen kütüklerinin ilanının ardından listelerin incelenmesi, eksiklerinin giderilmesi, fazlalıkların silinmesi, itirazların yapılması bütün partilerin bütün örgütlerinin ve üyelerinin mobilizasyonunu gerektirecek. Muhalefet partileri hazır mı bu sürece? Teker teker değil, bu işleri birlikte, birbirlerine destek vererek yapmaya hazırlar mı?

 Seçim güvenliğinin önemli ayaklarından birisi ‘mükerrer oylar’ın önüne geçmek. Seçmen listelerinin kontrolü tek başına buna yetmeyebilir. Mükerrer oyların önlenmesi için geçmiş bazı seçimlerde kullanılan geleneksel bir yöntem akla geliyor: parmak boyası. Halkın yüzde 75’i seçimlerle birden fazla oy kullanılmasını engellemek için parmak boyasının gelecek seçimlerde uygulanmasını istiyor. AKP seçmeninin de yüzde 66’sı bu kanaatte. Muhalefet partileri, iktidar blokunun tabanının da isteği bu yöndeyken ‘parmak boyası’nın dönmesi için ısrarcı olabilirler. Üstelik bu konu üzerinden seçim güvenliğini önceleyen bir siyasal gündem oluşturmak, iktidarın seçimlerin adil ve özgür olmasını engelleyecek başka girişimlerini de caydırabilir belki.

Politikaların belirlenmesi, ortak noktalarda anlaşılması önemli, ama seçim sürecinin yönetilmesi için hazırlıklara koyulmak da muhalefetin öncelikleri arasında olmalı. Örneğin, sandıklarda oyların sayımı konusunda muhalefet partilerinin bir hazırlığı var mı, olacak mı? Sandık sayım tutanaklarının temini, toplanması ve bir merkeze aktarılması nasıl bir organizasyon ve koordinasyonla gerçekleştirilecek?

Sandığa sahip çıkabilme iradesi göstermeyen, bunu örgütlemeyen, hazırlıkları yapmayan bir muhalefet toplumu da sandığa gitmek için ikna etmekte zorlanır. Halk, oy verdiği partinin sandığa sahip çıkacağından emin olmalı. Muhalefetin bu konuda zaaf göstermesi durumunda milli irade tecelli etmez. İstanbul seçimleri hafızalarda. Seçimlerin YSK tarafından iptali maşeri vicdanı rahatsız etti, çünkü muhalefetin adayı ve örgütleri seçim tutanaklarıyla seçimi kazandıklarına toplumu ikna etmişti. Seçimin tekrarında da halkın vicdanında mahkum olan iktidar adayı ağır bir farkla kaybetti. Bunu sağlayacak bir hazırlık var mı gelecek seçimler için? Heyetler kuruldu mu, çalışmalar başladı mı parti genel merkezlerinde, illerde, ilçelerde?

Oy sayımı nasıl olacak? Oylar sayılırken seçim gecesi nasıl bir sistemle bütün sandıklardan bir merkeze sonuçlar iletilecek? Eğer muhalefet, oyların sayılması ve sonuçların duyurulması işini YSK ve Anadolu Ajansı’na bırakacaksa şimdiden seçimlere katılmaktan, halkı boşa umutlandırmaktan vazgeçsin. Bunu bugüne kadar idrak etmiş olmalı muhalefet. AA’dan ve hatta YSK’dan bağımsız alternatif bir sayım ve duyurum sistemi kurmadan muhalefet seçimleri kazanamaz, kazansa da ‘kazanamaz.’ Atı alan Üskadar’ı geçer. Bu konuda muhalefetin sicili hiç parlak değil. 2018’de yaptık dediler, olmadı. Hızlı bir iletişim ve bilgisayar ağıyla bütün partilerin işbirliği ve insan kaynaklarıyla bunu yapabilirler. Kağıt üzerinde de değil, seçimden önce bütün bu sayım, tutanak ve iletim süreçlerinin defalarca simülasyonunu icra ederek uygulanabilir bir sistem geliştirebilirler. Var mı bir hazırlık bu konuda? Bütün bu işler, işbirlikleri ve koordinasyon bugünden yarına kolayca oluşturulabilir şeyler değil çünkü...

MAKALENİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ