Eylül, 2021 rakamları yayınlandı. Makro ekonomik rakamlar, Türk ekonomisinin dinamizm kazandığını gösteriyor.

(Kur artışlarını, ekonomik kriz diye yorumlayanlar okumasın. Onlar, ekonomik rakamlara  ve kurallara inanmıyor. Gereksiz yere tartışma oramına girmek istemiyorum) 

Ekonomi, beklenenin üzerinde büyüyor. Bu yıl yüzde 9 dan daha yüksek bir büyüme hızı yakalayacağımız kesinleşti. Ekonomik büyüme demek, üretimde artış demektir. Ekonomik büyümeyi  üretimdeki artış tayin eder. Üretim arttığı zaman, üretime katılanaları geliri de artar.  

Ancak, tüketim kalıplarındaki artış, gelirdeki artışın onlarca misli önünde gidiyor. Dengesizliği önlemenin, imkanı yok. Fındık  toplama yevmiyesi olarak 180 lira ödedim. İşçinin biri, senin verdiğin yevmiye benim kontür parama yetmiyor, diye itiraz etti. Tüketim kalıpları değişmiş. Ekonomi yüzde 50 büyüse, tüketim kalıplarındaki artışı karşılamaz. Halbuki 180 lira yevmiye ile işçinin toplayacağı fındık, ücretinin yarısını karşılamıyor.

Ekonomik büyümenin önemi, işsizlik açısından mühim. Ülkede, çalışmak isteyip de iş bulamayanların sayısı 4 milyonu geçiyor. Türk ekonomisinin standartları hesaplanmıştır. Yüzde bir büyüme, 170 bin ilave işçiye istihdam olanağı yaratıyor. Yüzde 9 büyüme, en az bir buçuk milyon ilave işsiz iş olanağı yaratacaktır. Böyle üç yıl büyüyebilsek, ülkede çalışmak isteyip de iş bulamayan kalmayacak. Çalışmak istemeyenlere ne yapsak boşuna.

Büyümenin gerisinde ihracat var. Ekonomilerde, tüketim artığı olmadan ürün ihracatı gerçekleşmez. Dünyada en fazla pirinci, Çin üretiyor. Ancak Çin pirinç ihraç edemez. Ülkenin iharacataının artmasının gerisinde, üretilen ihraç malarının tüketim fazlası yatıyor. Kur artışları böyle bir durumu sağlamış iddiası, Eylül ayı için söz konusu değil.Kurlar Ekim ayında depara kalktı. İhracattaki etkisini, sonraki aylarda göreceğiz.

İhrcat ve ithalat rakamları, bir yıl öncesi ile mukayese edilir. Eylül 2020 ile Eylül 2021 ayı mukayese edildiği zaman şok edici rakamlar var. Dış ticaret açığındaki azalma yüzde 47,5 gibi  yüksek rakama ulaştığı görülüyor.

Diğer bir gösterge, ihracatın ithalatı karşılama oranıdır.  Eylül 2020 de bu rakam, yüzde 76 ilken, 2021 yılının aynı ayında yüzde 89 ları geçmiş.  Bizim için, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 80 i yakaladığı zaman dış açık sorunu çözülüyor. Zira,  gerisini turizm ve hizmet sektörü fazlasıyla karşılıyor. 

Ocak-Eylül 2021 rakamları da gidişat hakkında fikir veriyor. Geçen yıl aynı dönemde yüzde 75 olan, ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yıl aynı dönemde yüzde 83 seviyesine ulaşmış. Demekki ekonomide pozitif yönde olumlu gelişmeler var. 

Bu gelişmeyi, siyasi iktidara mal etmek yanlış. Türk ekonomisinin potansiyeli yüksek. Genç nüfus, pazara yakınlık ve yazılım sektöründeki atılım, ülkemiz  geleceğinin çok parlak olduğunu gösteriyor.

Şinasi Kara