Kurtuluş şairimiz M. Akif ERSOY Anadolu kurtuluş hareketinde ve Urfa Mutasarrıfı Şehit NUSRET Bey Urfa nın kurtuluş aşamasında örnek mücadelesi ile sonra olabilecek savaşlar için rol model olmuşlardır. Her ikisini de Rahmetle ve Şükranla anıyoruz.     

Konumuz Urfa’nın işgali İngiliz ve daha sonra Fransa sömürgeci devletlerine karşı verilen bu şanlı mücadele her Urfalı babasının ve amcasının yada dayısının canları pahasına topraklarına nasıl sahip çıktıklarının hatırlanma olayıdır.                                                   

Sembolik olarak 11 NİSAN gününün kutlanması dün nasıl oldu ise bu gün de Türkü Arabı ve Kürdü ile Urfa’yı ve Urfalıları bir ve birlikte diri tutacak olmasıdır.

     Her Urfalı toprağını çok sever bu nedenle ve vatan kavramını kutsal sayarlar.“Vatanı sevmek imandandır” sözü her Urfalının şiarıdır. Vatanı ve toprağı için varlığını feda eden Urfalı ne yazık ki siyasetten yönetim anlamında kendisine sahip çıkmamıştır.

Urfa kurtuluş tarihine bir bütün olarak baktığımız da zafere giden yolda savaşın 3 önemli ayağı vardır.

1.Suruç Mürşit pımar Tren hattı üzerinden Urfa ya giriş yapan Fransız işgal kuvvetlerinin bir kısım mühimmatları Suruç ta önde gelen Aşiret mensupları tarafından imha edilmiştir.

   2.Olay Fransız askerlerinin Mühimmatlarını çoğunu kaybetmeleri nedeni ile Fransız General Normand Komutasın da askeri mühimmat getirilmesi. Daha sonra General Normand Diyarbakır da Ermeni ve Süryani güçlerini getirmek üzere yola çıkmıştır.

Siverek üzerinden Diyarbakır a gitmek isteyen General Normand  Siverek te Cudi PAŞA tarafından misafir edilirken dahiyane bir eylem ile Diyarbakır a gitmesi önlenir.

Urfa da çatışmalar sürerken Siverek ten getirilen ağır makine lı silahlar neticesin de Fransız askeri güçleri Urfa yı terk etmek üzere anlaşmak zorunda kalırlar..

3.Olay Urfa Şehir merkezinde kontrolü elinde bulunduran Fransız askerleri güçleri Urfa saray önündeki serçe hamamın da kadınlara sarkıntılık yaparlar.
 
Bu olaydan sonra Urfalı “Fettane Behiye” adındaki yiğit bir kadın Belediye Başkanı Makamına çıkarak Belediye Başkanı Hacı Mustafa ya Hamam Fıtasını atarak şöyle der; 

“Al bu fıtayı sen giy O başındaki ni bana ver ben giyeyim” sözleri Urfalı erkekleri silahlı mücadeleye yöneltmiştir.

İşte Urfa Kurtuluş tarihinde Kadınların savaşta ki rolü böylece ortaya çıkıp anlaşılsa da Urfa lı Kahraman Kadınlar ne yazık ki unutulmuş. Bu konuda Urfalı Kahraman kadınların yaşamı ve mücadelelerini  kitap haline getiren Emine GÜLLÜOĞLU ablamıza teşekkür ederim.

Urfada ki kurtuluş hareketinin önderlik fikri Urfa Mutasarrıfı Şehit NUSRET Beye aittir. Anadolu Kuvvayı milliye hareketinin Lideri M.Kemal ATATÜRK Urfalılar Fransızları topraklarından söküp atmışlar diye Anadolu da ki tüm Kuvva yı Milliye ye moral olsun diye telgraf ile bildirilmiştir.

  Urfalının Urfa’yı sahiplenmeme olayı işgalci Fransız askerlerinin Urfa’yı terk etmelerinden sonra merkezi Ankara Meclisine gidecek olan Milletvekilliği listesine Urfalı olmayan Ali Saip adında bir askerin olmasıdır.
      
M. Kemal ATATÜRK tarafından gönderildiği iddia edilen Kerküklü Türkmen asıllı olduğu söylenen Ali Saip veya Yüzbaşı Ali Saip Ursavaş Urfa’da toplam 1 ay kalmıştır. 

Urfa nın kurtuluşundan sonra kahraman ilan edilen Ali Saip Urfa’da cephaneliği biten Fransızlara yardım için gelecek olan Fransız General Normand Urfa’ya gelmeden, kaçıp Karaköprü’de BADILLI Sait Bey’e sığınmış bir şahsiyettir. 
     
Urfa’ya daha sonra Milletvekili veya Belediye Başkanı olan yabancılar bu tarihten sonra hep var olmuşlardır.                                            TBMM Urfa yı temsilen Urfalı olmayanlar sahip olsalar da Urfalılar Maraş ta Antep te Fransız işgalcilerine karşı savaşırken”Maraş Maraş” türküsü ile duygularını dile getirmişler.                                                                                                Urfa kurtluşundan sonra da Antep e giderek Antep ile birlikte savaşmışlar

Bunun gibi örnek çoktur. Urfa tarihi ve Kültürünü uyuyan bir dev olduğunu iyi bilen yabancı Milletvekili ve Belediye başkanları Urfa’ya gelen yerli ve yabancı sermaye temsilcilerinin yatırım yapmalarını engelleyerek Urfa nın Sosyal ve Ekonomik gelişimini mani olmuşlar.. 

Dışarıdan gelen yabancı Diplomat ve Devlet adamlarına Urfa’yı ve Urfalıyı tembel göstererek. Urfa’nın misafirperver İbrahim-i yüzünü değil Hz. İbrahim dönemindeki NEMRUT figürü Urfa’ya mal edilmiştir.
    
 Dünya medeniyetinin başlangıç noktası Tarih ve kültür şehri Urfa’ya ait bir kültür sarayı kompleksimiz yok. Urfa tarihinde bir ilk olacak olan Urfa Kurtluş tarihi kitabının Urfa Milli Eğitim Ders  Müfredatı okutulması gerekir.. 

Eski BŞ.Bld Baskanımız N.ÇİFTÇİ Bey bu konuda böyle bir çalışması oldu. İnşallah Yeni dönem BŞ Bld. Başkanımız Zeynel Abidin BEYAZGÜL Urfa Kurtuluş tarihini Ders Müfredatı olarak ilk okullarda da okunmasını sağlayacak..

Urfa Kurtuluş tarihi çok kapsamlı bir şekilde dizi film olarak TRT tarafından çekilmesi gerekir. Urfa nın Kurtuluşu ile ilgili çok ince ama çok önemli olan bir konu ise, İngiliz İşgal Güçlerinin önce Urfa ya gelmesidir. 

İngilizler Maraş ve Antep e girmemişler. Bu ince ayrıntıyı tüm Urfalıların bilmesi gerekir. Bu nedenden dolayı Büyükşehir Belediye Başkanımız Z.Abidin BEYAZGÜL Urfa Kurtuluş savaşı dizileri Projesi ile tarihe geçecektir.

Urfa tarihi ve kültürü ile ilgili bir arşiv kaydımız yok. Aktif gazetecilik dönemde son 16 yıldır her ortamda gündeme getirdiğim Karakoyun Projesi , Urfa tarih ve kültür arşivi projesi ne yazık ki henüz yapılmasa da Büyükşehir Başkanımız Zeynel Beye bu konuda ısrarcı olacağız.. 

 Urfa kadar tarihi geçmişi olan Viranşehir ilçemizde tam 25 yıldır Kültür Merkezi binası mevcut. 3 yıldır yapılamayan Trambüs projesine 100 Trilyon kaynak var. 

Fakat Dünyanın kadim şehri Urfa’ya ait bir kültür kompleksi nin yapılmaması siyasi iradenin Urfa zihniyetine yönelik duyarsızlıklarını daima yüzlerine karşı gündeme getireceğim..

Tüm Şehir merkezi, tüm Köy ve ilçelerimiz olmak üzere Urfa Kurtuluş mücadelesinde katkısı olan herkesi Rahmetle ve minnetle anıyorum.