Kaynaklarımız sınırlıdır. Elinizdeki sermayeyi bir işte kullandığınız taktirde, başka işi yapmaya para kalmaz.
Bu aşamada, Türkiyenin yatırım seçme sorunu var. Yatırım önceliği neler olmalıdır konusunda, cari açığa bakmamız gerekiyor. Cari açığı yaratan en önemli etmen, ihracatın ithalatı karşılayamıyor olmasından geliyor.
Tarımsal ürün ithalat ve ihracat dengesi yayınlandı. 5,5 milyar dolar fazla vermiş. Tarımsal ürün üretiminde sorun yok. Ancak, teknolojik mal ithalat ve ihracat dengesinde açık var. Teknolojik ürün ithalatı yüzde 15, ihracatı ise yüzde 3 olup, fark yüzde 12 gibi yüksek bir rakam. Teknolojik mal ve hizmet ithalat ve ihracat dengesini kurmadan, cari açığı kapatmamız mümkün görünmüyor.
Çare bellidir. Kaynakları, katma değer yaratan aşağıdaki sektörlere aktarmamız gerekiyor.
1. İlaç Sanayi. İlaç sektöründe uluslararası tekel var. Bu tekele karşı, ülkede ilaç üretimini desteklemek lazım. Pandemi göstermiştir ki, aşı üretmek hayati önem taşıyor. 1936 yılında aşı üretip Çine aşı gönderen Türkiye, 2021 yılında Çinden aşı tedarik ediyor. Türkiye, 2012 yılında aşı üreten Refik Saydam Enstitüsünü kapatmanın maliyetini ağır ödüyor.
2. Yazılım sektörü katma değer yaratıyor. Şu anda kullandığımız Facebook sayfası, yazılımdan ibaret ve sahibi dünyanın zenginleri arasında bulunuyor. Teknik liseler kurmamız ve lise aşamasında gençlerimize, yazılım sektörüne ilişkin bilgileri öğretmemiz gerekiyor.
3. Dünya 4.0 Endüstri çağına evrimleşiyor. Bu çağın, verimli sektörü elektronik. Elektronik bilgisi, hayatın her aşamasında devreye giriyor. Önünüzdeki bilgisayarın plastik, bakır, cam ve diğer maddelerden oluşan değeri maliyetin yüzde 10 seviyesini aşmaz. Gerisi bilgidir. Bilginin, bilgisayara dönüşmesi, elektronik sanayinin kurulmasıyla mümkün. Elektronik sanayini desteklemek gerekiyor.
4. Otomotiv sanayinde geri kaldık. Tek bir markamız dahi yok. Montaj yapıyoruz. Elektrikli oto üremek için çalışmalar devam ediyor. Bir an önce devreye almamız gerekiyor.
5. Verimli sektörlerden birisi de uçak sanayidir. 1936 yılında uçak üretip, ihraç eden Türkiye, 1950 lerde uçak sanayin kapattı. Hazır uçakları da Kayseride toprağa gömdük. 1948 yılında generalin biri ''Amerika uçağı bize bedava verecek, uçak yapmamıza gerek yoktur'' diyordu. Aradan geçen 70 yılda, Amerika canımıza okudu. Aklımız başımıza yeni geldi. Uçak üretmemiz gerekiyor.
6. S 400 diye tanımlanan 4 soba borusuna milyarlarca dolar para ödedik. Silah sanayinde, demir, altından daha pahalı satılıyor. Silah sanayinde epey yol aldık. Gidecek daha çok yolumuz var. Sektörün desteklenmesi gerekiyor.
Şinasi Kara