İnsan, toplum ve ülke üretmek zorundadır. Üretim faktörleri ile üretim yapılabilir. Üretim faktörlerini dörde ayırıyoruz. Bunlar, toprak, sermaye, emek ve müteşebbis.
Müteşebbis kar amacıyla, üretim faktörelerini bir araya getiriyor ve üretimi yaptırıyor. Sermaye, üretilmiş üretim faktörüdür. Emek malum. İnsan gücü. Üretimin gerçekleşmesi için Toprak ile Emek bir araya gelebilir. Sermaye ile Emek bir araya gelebilir.
Sermaye ile emek bir araya geldiği zaman, sanayi üretimi gerçekleşiyor.
Toprak ile emek bir araya gelince tarımsal üretim gerçekleşiyor.
İnsanlık tarihinin 1800 lü yıllara kadar üretim şekli Toprak-Emek bileşimi ile yapılan üretim biçimi idi. Yani, üretim toprakta yapılıyordu. Tarımsal üretim aşamasındaki ülkelede toprak-emek bileşimi ile üretim devam ediyor. Köylü toplumunda üretim denildiği zaman, toprakta yapılan üretim anlaşılıyor. Halbuki, katma değeri yüksek üretim, sermaye-emek bileşimi ile yapılıyor. Nitekim, son iki yüz yılda sanayi üretimi sayesinde büyük bir medeniyet yaratıldı.
Toprakta üretimin sorunları vardır. Toprakta üretim yapmaya devam eden ülkeler, bu sorunlar ile yaşamak zorundadırlar.
1.Toprakta üretim yıllıktır. Yılda bir kere ürün alınır. Mevsim ve coğrafi koşullarından etkilenir. Yağmur yağmaz ise kıtlık olur...
2. Tarımsal ürünleri çok üretmek, çok gelir getirmez. Nedeni, tarımsal ürün talep elastikiyetinin düşük olmasıdır. Az ürün pahalı satılır, çok gelir getirir.
3. Toprak sınırlıdır. Sınırlı toprağa daha çok nüfus katılır ise verim düşer. Belli noktaya ulaşan nüfus, topraktaki verimi sıfırlar. Gizli işsizlik yaşanır.
4. Tarımsal ürünü aile işletmeleri yapar. Aile fertlerine ücret ödenmediği için, ekonomik hesap yapılmaz. Aile fertlerinin maliyetlerdeki yeri bilinmez. Emek israfı önlenemez.
5. Tarımsal ürünü korumak zordur. Bozulur. Korumak için özel depolar yapılmak mecburiyeti vardır.
6. Tarımsal ürünlerin katma değeri düşüktür. Bu nedenle, tarımsal ürünler ile toplumlar refah elde edemezler.
7. Tarımsal ürünler ile sanayi ürünleri ticareti yapıldığı zaman, ticaret hadleri sanayi ülkeleri lehine işliyor. tarımsal ürün üreten ülkeler fakir kalıyor.
8. Tarımsal üretim aşamasındaki toplumlarda din, yaşamın en önemli unsurudur.
Sanayi üretimi ile ilgili olguları bir sonraki makalede ele alacağım.
Şinasi Kara