31 TEMMUZ 2020 İTİBARİYLE FINDIK SEZONU DEĞERLENDİRMESİ

Şu sıralar herkes fındığını toplarken en çok merak ettiği soruların başında fındık fiyatları gelmektedir. Bizde bu merakı gidermek adına aklımızın yettiğince fındık piyasası üzerine küçük bir araştırma yaptık. Ordu Ticaret Borsası verileri doğal olarak bizim en güvendiğimiz resmi bir kaynaktır. O yüzden fındık ile ilgili Ordu Ticaret Borsasının internet sayfasındaki istatistiklere ve raporlarını açıp satır satır inceledik ve okuduk. 
Ordu Ticaret Borsası tarafından yayınlanan “  31 TEMMUZ 2020 İTİBARİYLE FINDIK SEZONU DEĞERLENDİRMESİ” adlı rapor fındığın fiyatlarındaki gelişmeleri zaten göz önüne sermekteydi.  
Ordu Ticaret Borsası tarafından yayınlanan resmi raporda fındık fiyatları hakkındaki bilgiler özetle şu şekilde ifade edilmişti.
“…2019 sezonu tahmini rekoltesi Tarım ve Orman İl Müdürlükleri nezdinde oluşturulan Rekolte Tespit Komisyonu tutanaklarına göre Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 776.000 Ton/Kabuklu olarak kamuoyuna açıklanmıştır. 
Ordu Ticaret Borsamızın da dâhil olduğu ve Karadeniz Bölgesine yayılmış, kotasyonunda fındık bulunan 14 Ticaret Borsası ile Tokat ve İstanbul Ticaret Borsası verilerine göre 31.07.2020 tarihi itibariyle pazara inen kabuklu fındık miktarı toplam 700.572.766. kg’dır. 
Kental bazında(100 kg/iç) fiyatlar incelendiğinde, Temmuz 2020 ayı sonu itibariyle kentalin 707.- Dolar olduğu görülmektedir. Bir önceki sezonunun (2018 sezonu) aynı döneminde 766.-Dolar olarak gerçekleşmiştir. 2019 sezonunun bu döneminde 2018 sezonunun aynı dönemine kıyasla kental bazında yaklaşık %25’luk artış düşüş konusudur…” diye sürüyor...
Sayın Fındık üreticisi kardeşim… Fındıkta hesap ortadadır. Fındıkta 2020 yılı tahmini rekoltesi resmi rakamlara göre tüm Türkiye’de toplam 660 bin ton kabuklu fındık üretimi olarak ön görülmüştür. 
Temmuz 2020 ayı için pazara inen fındık miktarı 700.573 Ton/Kabukludur. Toplam ihracat 662.132.-Ton/Kabukludur. Yani mevcut stoklarda öyle çok bir fındık yoktur. Korono virüsü pandemisi dolayısıyla yurt dışında fındığa aşırı talep patlaması vardır. Batılı dostlar güçlü ve doğal beslenebilmenin telaşıyla fındık ve mamullerini yüksek miktarda talep etmişlerdir. Bu gibi nedenlerden dolayı iç fındığın yurt dışı piyasalarda kentali (100 kg) 800 doları geçeceği tahminleri şimdiden bellidir.

Bunun  iç piyasadaki kabuklu fındığa yansıması şu şekilde  olacaktır. Resmi rekoltelere göre 2020 fındık rekoltesi 2019 sezonuna göre (776.000-660.000) 116.000 ton noksan olduğu görülmektedir. 23 Ağustos 2020 gün itibarıyla sahil kesimde fındık toplanmış ve harmanlarda patozlara vurulmuştur. Üreticilerden gelen mesajlara göre harmanda çıkan fındığın çok noksan olduğu, bazı bölgelerde geçen senenin yarısı bazı bölgelerde geçen senenin % 20 noksanı oldukları bildirilmektedir. Sadece fındık Ulubey, Gölköy, Aybastı gibi yüksek ilçelerde tahmin edilen rekolte düzeyindedir.
  
2020-2021  ihracat sezonu şu anda henüz başlamamıştır. Fındık piyasasında alış verişler ve ihracat işlemleri yabancı parayla yapıldığı herkesçe malumdur.  Bu yüzden ihraç ürünü olan fındığımızın fiyatının artan veya inen euro, dolar vb. den etkilenmesi de normaldir. Döviz fiyatları da şu sıralar yükseldiği için iç piyasada fındık fiyatlarının olumlu şekilde artması beklenmektedir. Ama  bizde üreticiler olarak ihtiyacımız dışında serbest piyasaya fındık indirerek fiyatların aşağı inmesine neden olmayalım. 
Yukarıda açıklanan veriler ışığında bu sezon standart naturel iç fındığın kentali (100 kilogramı) ortalama 800  Dolar ve daha yukarısından işlem görmesi beklentisi vardır. Bu da şu demektir. 
Evdeki hesaba göre ihraç edilen standart naturel iç fındığın kentali (800 Dolar x 7,25 = 58.000 Lira) Kabuklu fındığın 1 kg fiyatı ise  58.000 liranın % 50’si olduğu için 29-30 Lira olması gerekmektedir. Vergiler, vb. masraflar düşüldüğünde 1 kg. kabuklu fındığın karşılığının 25 lira olması normaldir.
Zaman ilerledikçe ülkemiz fındığına yurt dışından talep de artacaktır. TMO,FKB gibi piyasaya giren resmi kurumlarında piyasada 100 bin tonun üzerinde fındığı satın alıp stok etmesi de hesap edilmelidir. Bunların tümü alt alta konularak sonuç  hesaplandığında  fındık  fiyatlarının zamanla yukarıya doğru çıkacağını göstermektedir. Tabii fındık ticareti bu neyin ne olacağı pek belli olmaz… İyi niyet kuralları çerçevesinde bizler üreticilerimizi bilgilendirelim,dedik… Fındığın üzerinde her sezon oynanan ayak oyunlarına akıl sır ermediği malumdur. Klavye başında yaptığımız bu hesaplar piyasada oluşturulan şartlarla uyuşmayabilir.Yine de bizden uyarması…