Somuncu Baba (Darende)
Reklam
Reklam
Zehra IŞIK

Zehra IŞIK

Gizemli Gezgin

Somuncu Baba (Darende)

18 Mayıs 2021 - 09:31

“Diriyiz daim, ölmeyiz
Karânurlarda kalmayız
Çürüyüp toprak olmayız
Bize leylü nehâr olmaz”
                                           Somuncu Baba
 
Osmanlının ilk Şeyh’ül-İslam’ı Molla Fenari ve Hacı Bayram Veli’nin hocası Şeyh Hamid-i Veli hazretleri,  nam-ı diğer Somuncu Baba’nın himmetine mahzar olmak için ve beraat kandilini ihya etmek için bu manevi mekâna, Darende’ye gitmek için yola koyulduk.
Somuncu baba külliyesi Malatya iline bağlı Darende ilçesinde yer almaktadır. Bu külliyede: türbe bölümü, ahfat mezarlığı, kudret havuzu, Hamidiye çarşısı, Tohma kanyonu, cami ve abdesthaneler bulunmaktadır.
Burada geçirmiş olduğumuz feyizli geceden sonra, bizlere sıcak somun dağıtılmasıyla Somuncu Baba geleneğinin sürdürüldüğünü görüyoruz. Çok temiz ve nezih bir yer olan külliyeyi gezdikten sonra Tohma çayı üzerinde sıra sıra dizilmiş olan çardaklardan bir tanesinde suyun huzur veren sesiyle lezzetli balıklarımızı yemek bizim için müthiş bir zevkti.
Somuncu Baba Müzesi’nin yanında pek çok balığı içinde barındıran doğal bir göl bulunmaktadır.  Burası hem doğal güzellikleri hem de manevi değerleri bir arada görebileceğiniz bir mekândır.
 Bu manevi atmosferde bizi en çok etkileyen bir edep timsali olan sakin, güler yüzlü ve yumuşak sözlü esnafıydı. Adeta Somuncu Baba’dan kalan tasavvuf geleneğinin yaşatıyorlardı.
Ayrıca Hamidiye çarşısında yer alan abdesthane ve şadırvan bölümünün estetiği ve temizliği bizi fazlasıyla mutlu etmeyi başarmıştı.
Burada yaşamını sürdürmüş, birçok büyük âlim yetiştirmiş Somuncu Baba’yı anlatmadan yazımızı bitirmek olmaz.
Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri (Somuncu Baba) 1331 yılında Kayserinin Akçakaya köyünde doğmuştur. Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid Han zamanında yaşayan bir seyittir. Şam, Tebriz, Hoy ve Erdebil’de eğitim görmüştür. Bursa’da çilehanesinin yanında yaptırdığı ekmek fırınında somun pişirip, çarşı pazar dolaşarak insanlara somun dağıtmıştır. Binaenaleyh halk arsında “Somuncu Baba” lakabıyla anılmıştır.
Bursa Ulu Cami’nin açılışı 1399’da bir Cuma günü yapılır. İlk hutbe görevi kendisine verilen Emîr Sultan hazretleri, devrin en büyük manevi değeri olarak Şeyh Hamid-i Veli hazretlerini işaret etmiş ve hutbe okuması için arz etmiştir. Manevi sırrını daima gizleyerek talebelerinin eğitimleri ile meşgul olan Şeyh Hamid-i Veli “Ey Emîr Sultan bizi fâş ettin.” Diyerek ilk hutbeyi irat etmiştir. Hutbede Kuran-ı Kerim’in açılış suresi olan Fatiha suresinin 7 farklı tefsirini yapmıştır.
Sırrı açığa çıkan Somuncu Baba’ya cami cemaati büyük bir teveccüh göstermiştir. Somuncu Baba Halkın bu teveccühünden rahatsız olup Bursa’dan ayrılmaya karar vermiştir. Osmanlı Devleti’nin ilk Şeyh’ül-İslam’ı Molla Fenari hazretleri tarafından Bursa’da kalması için ikna edilmeye çalışılmış. Fakat Somuncu Baba kabul etmez, Dua Çınar’ının altında Bursa’nın feyizli ve yeşil kalması için dua eder ve “halk içinde Hakk” ile birlikte olmak için buradan ayrılır. Bursa’dan sonra Aksaray oradan sonra Darende’ye hicret etmiştir.  
Somuncu babanın yetiştirmiş olduğu en meşhur talebelerinden biri Hacı Bayram Veli hazretleridir.
Suyun tedavi edici özelliğinden dolayı dağ yamacında ve Tohma Irmağının yanında halvethanesini kuran Somuncu Baba 1412 yılında Darende’de vefat etmiştir. Halvethanesinin bulunduğu mekâna defnedilir.    
 
 
Gezi yazılarımız hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak isterseniz Zehra Işık’ın https://www.instagram.com/gizemli_rehber/?hl=tr sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Bu yazı 1377 defa okunmuştur .