Reklam
Reklam

SIKIYÖNETİM-OLAĞANÜSTÜ HAL- KANUN GÜCÜNDE KARARNAME ve bu KURUMLARIN YARGISAL DENETİMİ....

Sn. Turan Ateş Bey'in "SIKIYÖNETİM-OLAĞANÜSTÜ HAL- KANUN GÜCÜNDE KARARNAME ve bu KURUMLARIN YARGISAL DENETİMİ...." başlıklı makalelerini siz değerli okurlarımızın ilgisine sunuyoruz.

SIKIYÖNETİM-OLAĞANÜSTÜ HAL- KANUN GÜCÜNDE KARARNAME ve bu KURUMLARIN YARGISAL DENETİMİ....

Sn. Turan Ateş Bey'in "SIKIYÖNETİM-OLAĞANÜSTÜ HAL- KANUN GÜCÜNDE KARARNAME ve bu KURUMLARIN YARGISAL DENETİMİ...." başlıklı makalelerini siz değerli okurlarımızın ilgisine sunuyoruz.

SIKIYÖNETİM-OLAĞANÜSTÜ HAL- KANUN GÜCÜNDE KARARNAME ve bu KURUMLARIN YARGISAL DENETİMİ....
29 Aralık 2022 - 20:40



      -SIKIYÖNETİM-ÖRFİİDARE-....

    Sıkıyönetim-Örfiidare; Anayasal bir Kurumdur.Anayasada belirtilen özgürlüklerin sınırlandırılmasına veya durdurulmasına yol açan olağanüstü bir YÖNETİM şeklidir....
     1961 Anayasasının 1961 deki düzenlemesinde;sıkıyönetim kararının alınmasını gerekli kılabilecek durumları şöyle sayıyordu Anayasa.....
    "Savaş Hali,Savaşı gerektirecek bir durumun başgöstermesi,Ayaklanma olm ası yada vatan ve cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma olduğunu gösterir kesin BELİRTİLERİN  ortaya çıkması..."
     12 Mart 1971 de değişim yapılarak; "Ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren  veya Anayasanın tanıdığı hür demokratik düzeni veya temel hak ve  hürrüyetleri ortadan kaldırmaya yönelen yaygın şiddet hareketleri."
   "  Vatan ve cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma.." özelliği taşımayan ve Devletin Güvenlik normal Güçlerinin engellemesi gereken şiddet hareketlerinin yaygınlaşması da SIKIYÖNETİM  ilanı için gerekçe oldu....
    Anayasada belirtilen koşullardan birinin oluşması halinde BAKANLAR KURULU SIKIYÖNETİM KARARI alır ...Ama; hemen TBMM.nin ONAYINA Sunar...
    Yalnız 12 Eylül  1980 yılına kadar TBMM; MM ve C.SENATOSUNDA oluştuğu için BİRLEŞİK TOPLANTIDA alınırdı...TBMM Tatildeyse; Derhal olağanüstü Toplantıya çağrılırdı...Sıkıyönetim süresi bir AY idi.1971 değişikliği ile Süre iki AYA çıkarıldı...TBMM.ce iki AYI geçmemek üzere uzatılabilirdi.
    Sıkıyönetim ilan edilince;Ülkedeki İÇ GÜVENLİK Görevleri ve bu konudaki yetkiler ASKERİ MAKAMLARA Geçerdi.1961 Anayasasının 124. Maddesi bu müesseseyi bu şekilde düzenlemiştir...BU müesesenin kapsamlı düzenlemesini SIKIYÖNETİM YASASINA bırakmıştır; Anayasa....
    Sıkıyönetim altına alınan yerlerde Genel Güvenlik  ve Asayişe ilişkin Zabıta Kuvvetlerine ait olan yetkiler ve görev SIKIYÖNETİM KOMUTANIA geçmektedir.Zabıta tamamen Sıkıyönetim Komutanın emrine girer...SIKIYÖNETİM KOMUTANLARININ GENİŞ YETKİLERİ Vardır.
    Sıkıyönetim Bölgelerinde yeteri kadar SIKIYÖNETİM MAHKEMELERİ kurulur....Sıkıyönetim sona ersede; Bu Mahkemelerin görevleri davalar sonuçlanana dek devam ederdi...
      Evet....Bu Müesesenin-SIKIYÖNETİM KARARININ Yargı Denetimi Varmı dır?...Olup-olmayacağı konusunda da bir yasal düzenleme yoktur....Sıkıyönetim Kararı; Önce Bakanlar Kurulunun sonrada TBMM.nin bir TASARRUFUDUR....Kanun Gücünde bir Tasarruftur...
    Bu Müesesenin YARGISAL DENETİM YERİ; ANAYASA MAHKEMESİDİR....Hukuk Devleti olmanın gereği de bu olsa gerek....
   Ancak; bu Müesese bu güne dek; Anayasa Mahkemesine götürülmedi....

          OLAGANÜSTÜ  HAL....
    Mevcut Anayasanın 119.,120. ve 121.Maddeleri  bu konuda düzenleme getirmiştir.
    Düzenlemeye göre;                                                               
         -119.Madde;Tabi afet,tehlikeli salğın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalım hallerinde,Cumhurbaşkanlığının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, YURDUN  bir veye birden fazla  bölgesinde veya bütününde süresi altı ayı geçmemek üzere OLAĞANÜSTÜ HAL ilan edebilir.
       -120.Madde;Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürrüyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet harehetlerine  ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebi ile kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması hallerinde ,Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu Milli Güvenlik Kurulunun da  görüşünü de aldıktan sonra yurdun bir veye birden fazla bölgesinde veya bütününde ,süresi ALTI Ayı geçmemek üzere OLAĞANÜSTÜ HAL ilan edilir...
         -ANAYASANIN 121.mADDESİNE GÖRE;Olağanüstü Hal ilanına karar verilmesi durumunda;bu karar Resmi Gazeteden yayınlanır.Ve hemen TBMM.nin ONAYINA sunulur.Bakanlar Kurulu her defasında DÖRT AYI geçmemek üzere uzatabildiği gibi; kaldırabilirde...
      Yalnız bu konuda;uygulama birliği ve düzeni için Özel Nitelikte OLAĞANÜSTÜ HAL YASASI Çıkarılmıştır.
    Bu süreçte Cumhurbaşkanın başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu OHAL'in gerekli gördüğü konularda KANUN GÜCÜNDE KARARNAMELER çıkarabilir.Resmi Gazetede yayınlanır...Ve TBMM.nin ONAYINA sunulur...

      Şimdi geleim; OLAĞANÜSTÜ HAL Kararının TBMM.nin Onayından sonra; YARGI DENETİMİ VARMIDIR-YOKMUDUR?
     OHAL'in İlanına ilişkin Karar; Bakanlar Kurulu ve TBMM.nin bir ortak Tasarrufudur.
     YARGISAL DENETİMİNİN OLMAYACAĞINA İLİKİN BİR YASAL DÜZENLEME YOKTUR.....O zaman....OHAL KARARININ  YARGISAL  DENETİM yeri Anayasa Mahkemesidir...Geçmiş yıllarda; Anayasa Mahkemesince bu konuda bir YARGISAL DENETİM Kararı verildi.....

       KANUN  GÜCÜNDE KARANAME....

      1961 Anayasası yürürlüğe girdikten sonra,Yürütme Organın GÜÇSÜZLÜĞÜ  konusunda hayli yaygın bir takım görüşler ileri sürüldü...Yönetimler değişen toplumlardaki özlemelere göre geri kaldılar...Yasa Yapmanın uzun süre alması İdareyi sıkıntılara soktu....
      Yasama Yetkisi TBMM.nindir.Bu Yetki DEVREDİLEMEZ....İşte bu müessese 12 Mart 1971 Askeri Müdahalesi ile getirildi...1961 Anayasasının 64. maddesine bu müessese eklendi.
     Ancak belli bir konuda  Bakanlar Kuruluna Kanungücünde Kararname çıkarabilmesi için bir YASA gerekecektir.Kanungücündeki Kararname bu Yetki Yasasına dayalı olarak çıkarılır.Çıkarılan Kanungücündeki Kararnamede bu yetkinin hanği yasadan alındığının belirlenmesi gerekir....Genellikle Mali Konularda çıkarılmaktaydı...Temel Hak ve Özgürlükler konusunda çıkarılamaz...
     Resmi Gazeteden yayınlandıktan sonra TBMM.ne sunulur...Öncelikle görüşülür TBMM.de...
      Kanungücündeki Karanamelerin Yargısal  Denetim Yeri ANAYASA Mahkemesidir....
     Mevcut Anayasamızın 91. Maddesi bu Müeseseyi düzenlemiştir...
     TBMM. önce bu yetkiyi Bakanlar Kuruluna vermesi gerekir.Ancak Sıkıyönetim ve Olağanüstü haller saklı kalmak üzere,TEMEL HAKLAR ,KİŞİ HAKLARI ve ÖDEVLERİ ile DÖRDÜNCE bölümünde  yer alan Siyasi Haklar ve ödevler Kanun Hükmünde Kararnamelerle düzenlenemez...
     
        OHAL  ve  Alınan Kararların Yargısal Denetimi....
      OHAL Yasası ve uygulaması kapsamında alınan tüm İDARİ KARARLARA Yargı yolu kapalıdır.Köy Muhtarının,İlçe Kaymakamının,İl Valisinin ve tüm Kurumların OHAL'e ilişkin Kararlarına Karşı Yargıya Başvuru yapılamaz...Yapılsa da ; Yargı bir işlem yapamaz ve Esasa girmeden Reddeder....
     A...Köyündeki Öğretmenin Görevine son verebilir,Bakanlar Kurulu....Polisin veya bir Kamu Görevlisinin durumu da aynıdır....
     Çünkü alınan veya verilen İDARİ BİRİMLERİN Kararaları; OHAL Yasasına veya OHAL Yasasının verdiği Yetkiye göre Çıkarılan Kanun Gücündeki Kararnamelere dayalı olarak verilmektedir....İdari Yargının Denetim görevini OHAL Yasası engellemektedir.
     Ancak; OHAL İlanına veya Uzatılmasına ilişkin; önce Bakanlar Kurulunun  ve sonrada TBMM.nin Onamında geçen KARARA Karşı YARGI YOLU Açıktır....Anayasa Mahkemesi Yetkili-Görevlidir.

       -OHAL Uygulamasına ilişkin önce Bakanlar Kurulunca alınan ve TBMM.ce onanan OHAL İlanı ve Uzatılması Kararının Denetimini Anayasa Mahkemesi yapar...Tıpkı SIKIYÖNETİ Kararının Denetimi gibi....
      - Kısacası; TBMM.nin onamında geçen ve Bakanlar Kurulunca Çıkarılan KANUN GÜCÜNDEKİ KARARNAMELERİN Denetimi vardır ve ANAYASA MAHKEMESİNİN Görevidir.
      -Ancak; OHAL Yasasına ve OHAL Uygulaması için çıkarılan Kanungücündeki Kararnamelerine dayanılarak İDARİ Kurumların Kararlarına karşı Yargı Yolu Kapalıdır....Çünkü OHAL Yasası getirdiği düzenleme ile bunu engellemiştir...
     Saygı ile....

Bu haber 445 defa okunmuştur.

YORUMLAR

  • 0 Yorum