2015 yılı bütçe hazırlıkları başladı. Haziran
ayından itibaren bütçede görülen kötüleşmenin etkilerini gidermek amacıyla
elektrik, doğalgaz ve vergilerde ne tür ayarlamalar yapılacağı masaya
yatırıldı. Bu ay ilk olarak elektrik fiyatlarına zam için bir değerlendirme
yapılacak. Eğer zam yapılırsa 1 Ekimden itibaren geçerli olacak. Ancak
yapılacak zamların enflasyona etkisi de önem taşıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanı Taner Yıldız AAya yaptığı açıklamada, kurun önemli bir tehdit edici
unsur olduğunu belirterek, 29 Eylül Pazartesi akşamına kadar vakitlerinin
olduğunu söyledi. Eğer bir zam kararı alınacaksa 30 Eylül itibariyle alınmak
zorunda.
ÇİFT HANE ENFLASYON RİSKİ
Hürriyet'ten Neşe Karanfil'in haberine göre, elektrik ve doğalgaza kurun
etkisiyle zam ihtiyacı artıyor. Yaz aylarında yaşanan kuraklık nedeniyle maliyetlerde
artış oldu. Ayrıca kur da hareketli seyrediyor. Son olarak dolar 2.26 liraya
kadar yükseldi. Elektrik fiyatları 3 ayda bir, doğalgaz fiyatları ise her ay
değerlendirmeye alınıyor. Bu yıl yaşanan kuraklık nedeniyle elektrik daha çok
doğalgaza bağlı üretilmek zorunda kalındı. Geçtiğimiz günlerde Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da kuraklık nedeniyle elektrik üretim maliyetlerinin
arttığını dile getirmişti. Elektrikle birlikte doğalgaza da zam gelebileceği
tahmin ediliyor. Ancak oranlar belirlenirken artan enflasyonun da dikkate
alınması bekleniyor. Ekim ayında yapılacak elektrik ve doğalgaz zammı yıl sonu
enflasyonunu çift hanelere taşıyabilecek.
GELİRLER NE OLACAK?
Bütçede özellikle Katma Değer Vergisi (KDV) gelirleri zayıf seyrediyor. Eğer harcamalardaki
artış aynen devam ederse vergilerde de artış kaçınılmaz. Bunun için 2015 yılı
bütçesinin sunulacağı 17 Ekim öncesinde yapılacak zamlara karar verilmesi
gerekiyor. Çünkü 2015 yılına ilişkin vergi tahminleri yapılırken bu yıl sonunda
elde edilecek vergi gelirleri baz oluşturacak. Yurtiçinde satılan mallar
üzerinden alınan ve bütçeye hemen etkisi olan dahilde KDV hem temmuz hem de
ağustos aylarında geriledi. Temmuzda dahilde alınan KDV yüzde 8.6, ağustosta
ise yüzde 9 oranında düştü. Yılın ilk 8 ayı itibariyle KDVdeki artış binde 4,
Özel Tüketim Vergisindeki (ÖTV) artış ise yüzde 4.2 düzeyinde oldu.
SİGARA VE İÇKİ ZAMMI
Bütçe için önemli bir gelir kaynağı olan KDVdeki gerileme eğer yılın kalan
aylarında devam ederse geliri artırmak için yeni vergi artış kararları almak
kaçınılmaz hale gelecek. Ancak KDVdeki gerileme için KDV oranlarında bir artış
söz konusu değil. Çünkü ürünlerden belli oranlarda KDV alınıyor. Ancak KDVyi
yükseltecek olan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ürünlerinde bir artış
yapılabilecek. ÖTVdeki artışlar ise genellikle içki ve sigara üzerinden
yapılıyor.
Dolar 2.25i aştı bizim için tehdit
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, önümüzdeki dönemde elektrik ve
doğalgaza zam yapılıp yapılmayacağına ilişkin, Zam için pazartesi akşamına
kadar vaktimiz var. Dolar 2.25leri buldu. Bizim için çok ciddi tehdit edici
unsur. Biz dövizle alıp TL ile satan bir ülkeyiz. O yüzden her maliyet artışı
bizim bu direnç noktamızı tabii ki etkiliyor dedi. TL/dolar paritesinin 2.26
liranın üzerine çıktığı için Merkez Bankası daha önce 10 milyon dolar olarak
belirlediği günlük dolar satış miktarını 29 Eylülden itibaren 40 milyon dolara
çıkardığının belirtilmesi üzerine Yıldız, şu değerlendirmelerde bulundu:
Ben bunu yerinde, uygun bir müdahale olarak görüyorum. Enerji sektörü
açısından baktığım için, virgülden sonra artan her rakam bizim maliyetlerimizi
çok ciddi etkiliyor. Ham petrol fiyatı 100 dolar civarında salınıyor, 2 dolar
yukarı, 2 dolar aşağı... 2013 yılının haziran ayında 102 dolardı, şu anda hemen
hemen aynı fiyatta. Ama o zaman parite 1.92 idi. Şu anda 2.26dan bahsediyoruz.
2013 yılı haziran ayına göre Avrupa ülkesi için sabit kalan fiyat bize göre
sabit kalmamış durumda. Bunların her birini bizim maliyetlerimizde absorbe
etmeye çalıştık. Paritenin artıyor olması enerji sektörü açısından ciddi bir
tehdit unsurudur.
Zamlar peş peşe gelecek
Hükümetin 2015 yılı bütçe çalışmaları zam mevsiminin açıldığının işareti. Hem 2014 bütçesinde hazirandan itibaren görülen kötüleşmenin giderilmesi hem de dolar kurundaki yükselişin elektrik ve doğalgazda yarattığı zam baskısı var. 17 Ekim öncesi tüm zamlara karar verilmek zorunda.

27 Eylül 2014 - 10:02
Bu haber 428 defa okunmuştur.
YORUMLAR