KAMUOYUNA......



Hukuk dilinde Türkçeleştirmenin en önemli sonuçlarından birisi; "Anayasa" sözünün kendiliğinden anlaşılır bir terim olmasıdır...
      -Osmanlı İmparatorluğunda;"Anayasa" sözcüğünün karşılığı ise;"Kanun-i Esası " idi.Anadolu Hareketi sonrası  bu terimin adı; "Teşkilat-ı Esasiye Kanunu "adını aldı...Bu üç terimde aynı anlamı taşıyor...
       Teşkilat-ı Esasiye Kanunu terimi;daha çok bir Devletin temel kuruluşunu,örgütlenişini ve işleyişini düzenleyen kuralların tümünü kapsar....Anadolu Hareketi başladığı süreçte sanırım devletin ve saltanatın temelinden  beraber yıkılacağı....Ve yerine yeni bir Cumhuriyetin kurulacağı düşüncesini zihinlerde uyandırmıyarak gizlemek olsa gerek....Bu nedenledir ki; "Teşkilat-ı Esasiye Kanunu " deyimini kullanmayı daha uygun görmüş olsalar gerek...
       20 Ocak 1921 Tarihli Anayasamız bu adı taşıyor...1924 yılında yapılan Anayasamızda 27 Mayıs 1960 yılına kadar yürürlükte kalmış ve Bu Anayasa içinde;" Teşkilat-ı Esasiye Kanunu " ismini almış ve bu ad kullanılmıştır...
       -Anayasa; öyle bir yasa ki;Devletin temel yapısını ve bu yapının başlıca işleyiş kurallarını gösterir...Anayasa, öbür yasaların üstünde,onlardan daha temelli,daha geniş kapsamlı,neredeyse onları doğuran,onlara analık eden ve dayanak olan bir yasadır...
        Hukuk alanında bunun doğal sonucu,öbür yasaların Anayasaya uygunluğunu denetleyen mekanızmaların kurulmasını da öngörmektedir....Anayasa Mahkemesi gibi kurumun ortaya çıkması da bu düşünceden ortaya çıkmıştır....Bu durumda Anayasalar yalnız Devletin temel yapılarını,örgütlenişlerini ve işleyiş kurallarını  göstermekle kalmaz.Aynı zamanda çıkarılacak yasaların uymak zorunda oldukları temel ilkeleri de göstermektedir.
        Anayasaya uygunluğun yargısal denetimini  gerçekleştirememiş ülkelerde de Anayasalar, yurttaşların gözünde siyasal yönetimin temel ilkelere uyup uymadıklarını ölçmeye yarayacak,saygı ve üstün değer  ve üstün bir metin sayılmaktadır....Toplumlarda Anayasaya aykırı davranışlar olumsuz tepkiler doğurmaktadır...
       Bu temel ilkeler ise çoğu zaman,kişilerin hakları ve özgürlükleri için yapılan uzun mücadelelerinin sonunda ortaya çıkmıştır....Bu nedenle Anayasadaki temel ilkeler,daha çok kişilerin temel hakları ve özgürlükleri ile ilgilidir.
      Bu nedenle bir Devletin Anayasası,kişilerin temel haklarını ve özgürlüklerini koruyan bir BELGE olmaktadır.
      Bir Devletin kuruluşuyla,genel yapısıyla ilğili işleyiş kuralları,yurttaşların temel hakları ve özgürlükleri, hep Anayasa denen bir tek metinde gösterilmez...
     Hatta bazen  ortada; "ANAYASA" adını taşıyan bir  yazılı metin de bulunmayabilir...Bugün İNGİLTERE'de Anayasa yazılı değildir...
  Yani Anayasalar YAZILI ANAYASALAR-YAZILI OLMAYAN ANAYASALAR olarak tasnif edilmektedir...
     Bazı ülkelerin Anayasaları;BÜKÜLGEN....Değişimi kolay...Bazı ülkelerin Anayasaları BÜKÜLMEZ...Değişimi zordur...
      Bazı Ülkelerin Anayasaları DENETİMLİ....Bir Anayasa Mahkemesi denetimi vardır...Bazı Ülke Anayasalarında benzeri bir Yargı denetimi yoktur...
        İngiltere'de yazılı bir Anayasanın olmaması, biraz düşündürücü ve garip gelebilir...
     Ancak;
     Bizim çocukluğumuzda;kapalı sinema salonlarında film izleriz...Kentin kenar semtlerindeki sinema salonlarında; ışıklı bir şekilde, "SİĞARA İÇMEK YASAKTIR..." uyarısı yazar.....Ama yine de siğara içilir...Elit ve eğitim düzeyi yüksek semtlerdeki sinema salonlarında bu tür bir yazı yok...Ama kimse de siğara içmez...
    İşte bu EĞİTİM....EĞİTİM....EĞİTİM....
      xxxxxxxxxx
   Anayasalar;  
               -TEOKRATİK ANAYASALAR...
                -YARI TEOKRATİK ANAYASALAR....
                 -LAİK ANAYASALAR.....
                 -SOSYALİST ANAYASALAR....
olmak üzere bir tasnife de gidilebilinir...
          Klasik demokrasi anlayışı ile Anayasalar arasındaki bu yakın ilişkiye karşılık,"Marksist Demokrasi " denen başka bir demokrasi anlayışına göre yönetimin sürdürüldüğü ülkelerde Anayasalara aynı bir göz ve değerlendirme ile bakılmamaktadır.Demokrasiyi soyut bir kavram olarak değil;toplumun ekonomik yapısındaki somut değişimler yolu ile gerçekleştirilebilecek sürekli bir oluş olarak görülmektedir.
          Anayasa Hukukçusu Prf.Dr.Mümtaz SOYSAL;Marksist demokrasiyi;
          "Marksizim bireyin  Devlete karşı korunmasının düşünülmesi gereken bir sorun olarak görmemektedir.Marksist demokrasilerde önemli olan,bir takım özgürlüklerin soyut bir sıralama ile ilan edilmesi ve yargısal yollardan korunması değil,toplumdaki yapısal değişiklikler yolu ile yaratılmasıdır.
           Klasik demokrasinin ÖZGÜRLÜK kavramına karşılık,Marksist demokrasi ise; ÖZGÜRLEŞTİRME kavramını çıkarır...Marksizme göre bu özgürleştirmeyi gerçekleştirecek ve sınıfsız bir toplum yaratacak olan da emekçi sınıflardır.İktidar yolu da öbür sınıflara kapalıdır..." açıklar....
 
            Bazen de bir ülkenin siyasal yaşamında en az Anayasalar kadar önemli bir etken olan bazı kurallara da rastlanır....Bunların başında SEÇİM denen müessesedir...Bir ülkede uygulanan seçim sistemi, o ülkenin siyasi yaşamı üzerinde çok büyük etkiler gösterdiği halde; Seçim müessesesi  Anayasada düzenlemesi yapılmamıştır.Ülkede uygulanacak seçim sistemi Anayasada düzenlemenin olmaması da; Demokrasinin ilkelerine terstir...
          Anayasaya bir hüküm getirilerek; "Seçim yasalarında yapılan değişiklikler bir yıl içinde yapılan Seçimlerde uygulanmaz...." ilkesi yer aldı.
          Soysal Hoca;"Anayasayı anlamak demek,onu yerli yerine,kendi olanaklarının çerçevesine oturtuktan sonra,temeldeki ekonomik ve sosyal etkenleri anlamağa başlamak demektir..."diyor.
        1961 Anayasasının getirdiği devlet sistemi; "GÜÇLÜ BİR YARGI DENETİMİ ile SINIRLANDIRILMIŞ KLASİK PARLAMENTER SİSTEM..." olarak tanımlanabilinir....
       Saygı ile....