Türk ekonomisi yüzde 4,5 oranında büyüdü. Bu yıl, yüzde 4 civarında büyüme bekleniyor. Büyüme, üretimdeki artış ile ölçülür. Üretimde artış olduğu zaman,  ekonomik kriz olmaz.  

Ekonomik kriz, mal ve hizmet üretiminde düşme ile kendini gösterir. Üretilen mal ve hizmet azaldığı zaman, piyasada mal kıtlığı başlar. Karaborsa meydana gelir. İkili fiyat ve kuyruklar oluşur. Kriz zamanlarında,  fiyatlar düşer. İşletmeler ürettiklerini satamaz. Stoklar oluşur. Stok oluşunca işletmeler, işçi çıkarır. İşsizlik artar. 

Ekonomik büyüyor ise, üretim artıyordur. Artan üretim, daha fazla istihdama olanak tanır. İşsizlik azalır. İşletmelerin stok dönüşüm hızı artar. Piyasada her  türlü mal mevcuttur.  

Ekonomik büyümenin, istihdama katkısı hesaplanmıştır. Türk ekonomisi yüzde bir büyüdüğü zaman, 170 bin  ilave  çalışana  iş veriyor. Yüzde 4,5 büyüyen ekonomi,  750 bin işçiye istihdam olanağı yaratır. Resmi rakamlar buna yakın. Çalışan sayısı sürekli artıyor. En son 32 milyonu aştı. 

Önemli bir sorun var. 

İstihdam arttığı halde, neden ücretler artmıyor?

Artan istihdamın yaratacağı gelir, ulusal  hasıla artışı olarak kendini gösterecektir.  Ulusal hasıladaki artışı büyüme olarak hesaplıyoruz.  Ulusal hasıladaki artış, istihdama katılan ilave işçilerin veriminden kaynaklanıyor. Verimler toplamı, istihdama katılanlar tarafından pay edildiği için, ilave gelir şeklinde diğer çalışanlara yansımıyor. Nedeni de işsizlik.

İşsizlik oranı doğal işsizlik sayılan yüzde 4 seviyesine düşünceye kadar, ekonomik büyüme mevcut çalışana gelir olarak yansımaz. Şu anda işsizlik oranımız yüzde 9 civarındadır. Çalışana gelir olarak yansıması için, bu oranın  yüzde dörde inmesi gerekiyor.

Ekonomi büyüyor, istihdam artıyor, üretim artıyor. Peki, kriz söylemi nereden geliyor ?

Ekonomiye yapılan yanlış müdahaleler sorun yaratır. Ancak, ekonomi, yanlışlığı düzeltir. Düzeltmenin can yakmasını, muhalefet kriz olarak yorumluyor. 

Nasıl düzeltiyor?

1. Hükümet asgari ücreti, veriminin üzerinde belirledi. Verim farkı maliyet olarak fiyatlara yansıyor. Artan fiyat artışı, verimi ile ücreti eşitliyor. 

2. Emeklilerin maaşı artırıldı. Toplumun emekliye ödeyebileceği seviyenin üzerinde maaş ödeniyor. Sınır hesaplanmıştır. Sınır aşıldığı için, fiyat artışı ile sınıra geri dönülüyor.

3. Dolar kuru enflasyonun gerisinde tutuldu. Kur artışları, enflasyona paralel olarak artmak zorunda. Bu zaruret gerçekleşiyor. 

Bunlar kriz değil, düzeltme hareketidir. Düzeltme ile taşlar yerine oturuyor. 

Şinasi Kara