Antalya'da çalışırken (2018) öğle yemeğini farklı yerlerde yerdik. 

Yemeğe gittiğimiz bir gün arkadaşlar ile kendi aramızda konut kredilerini değerlendiriyoruz.

"Şu banka daha uygun, bu banka katılım bankası, dönem sonunda şu kadar katkı payı veya faiz ödeniyor." şeklinde konuşuyoruz...

O dönem ödenen banka faizi 10 yılda neredeyse çekilen paranın 2 katıydı. 100 bin TL çeken 100 bin TL faiz ödüyordu. (Yani alan kişi bir ev kendine, bir evde bankaya alıyordu)

Bizi duyan ismi Hamdullah olan bir garson yanımıza geldi. Hamdullah, Urfalı 30 yaşlarında bir arkadaş. 

"Ağabey siz ne yapıyorsunuz, böyle" diyerek bize itiraz etti.

Devam etti. 

"Biz hiç banka kredisi almıyoruz " 

Nasıl yapıyorsunuz? Diye sordum.

Ağabey biz 10 aile veya 10 kardeş bir araya geliriz. Kimin ihtiyacı var bu yıl benim, herkes bir araya gelir, bana evi alırlar dedi. 

Örneğin aile başı 30 bin TL'den toplam 300 bin tl toplanır, hiç borç (dışarıdan borç) almadan evi alırız. 
Ertesi sene kimin ihtiyacı varsa o kişiye alırız. Dedi.

"Peki, aranızda senet sepet yapıyor musunuz, nasıl güveniyorsunuz?" Dedim. 

"Hayır, hiçbir senet yapmayız. Bizim sözümüz namustur, kimse bunu ihlal etmez, eden kişi sülale veya memleket halkı olarak bilinir ve dışlanır.
Böyle bir kişi zaten sisteme katılmaz, katmayız." Dedi.

"Peki, 10 kişiden, 1 kişinin durumu bozulur ve yapması gerekeni yapamazsa ne yapacaksınız?" Dedim. 

Diğer 9 kişi bir araya gelir o bir kişinin ödemesi gereken katkı payını öderiz, o bir kişi bir sene sonra ödeyeceği payı öder, ödeyemezse, biz kardeşler olarak bunun ince hesabını yapmayız dedi. 

Peki Hamdullah, etrafında böyle bir akraban, ailen yoksa nasıl yapacaksın dedim. 

"Abi o zaman zaten bitmişsin. O durumda evin olsa ne olmasa ne , git kirada otur en azından faiz ödeyerek hayatını ipotek ettirme, Allah'ın yasak koyduğu emre karşıda çıkmamış olursun." Dedi.

"Peki ev ihtiyacı olmayan kişi olursa o yıl ne yaparsınız?" dedim.

"O yıl yine hepimiz evi alırız ve kiraya veririz." dedi.

Hamdullah bizden eğitim olarak çok daha az bir eğitime sahipti ancak verdiği ders ise finans hocalarının verdiği dersten daha kıymetliydi.

Ailece, sülalece verdikleri kararlar ile;

Birlik, beraberliği kazanmışlar.

Kendi aralarında güven oluşmuş.

Bankaya, tefeciye mahkum olup iki kat faiz ödemek yerine o farkı ödemek yerine daha fazla mülk almışlar.

Özetleyecek olursak bugünkü bankacılık, tefecilik sisteminin beslenmesi, aileler arasında güven ve birliğin kalmamasından kaynaklanmaktadır.

MURAT YILMAZ