Naim Güney
Ordu’nun ilk kadın Doktoru olan Nermin Hanımın babası Mahir Tekin, Bulgar Türk'ü bir ailenin çocuğu olarak İstanbul'a gelmiştir. Mahir Bey Galatasaray Lisesi'nde ve ardından İstanbul Üniversitesi'nde okumuştur. Yine Bulgar Türk'ü bir ailenin kızı olan Müveddet Hanım ile evlenmiştir. Mahir Bey, daha sonra Fransızca öğretmeni olarak Milas'a atanmıştır. İstanbul'da doğan Nermin, Milas'ta liseyi okumuştur. Nermin Hanım liseden sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Doktor olarak mezun olup Milas'a dönmüş ve orada hizmet yapmaya başlamıştır.
Doktor Sefer Altan ise Trabzonlu fındık fabrikatörü Ali Altan'ın oğludur. İstanbul Kabataş Lisesi ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi, Tıp Fakültesi'nde okumuştur. Sefer Altan Tıp fakültesini bitirdikten sonra askerliğini yapmak üzere doktor olarak Milas'a atanmıştır. Milas'ta bir gün arkadaş düğününde Doktor Nermin Tekin ile tanışmışlardır. Sefer Altan Nermin Hanımı görüp çok beğenmiştir. Tanıştıktan sonra arkadaş olan Nermin ve Sefer bir süre sonra evlenerek, Karadeniz’e Giresun’a gelmişlerdir. Doktor Nermin ve Sefer Altan çifti Giresun’da açtıkları muayenehanelerinde Salı günlerini ücretsiz ilan ederek hasta kabulüne başlamışlardır. Bir müddet sonra ihtisas için tekrar İstanbul'a dönen Nermin ve Sefer Altan ailesinin, ilk çocukları Güller Banu İstanbul'da doğmuştur.
İç hastalıkları uzmanı Sefer Altan ile çocuk ihtisası yapan Nermin Altan birlikte kendileri için muayenehane hazırlayan abileri, Ordu'daki bir şirketin Genel Müdürü olan İsmail Altan'ın daveti üzerine 1948 yılı Mayıs ayında Ordu'ya gelmişlerdir. Doktor çift Ordu’da birlikte bir muayenehane açarak hastalarını tedavi etmeye başlamışlardır. Bu dönemden sonra hayatlarına Ordu'da devam eden Nermin ve Sefer Altan’ın oğulları Prof. Dr. V. Melih Altan da o yıllarda Ordu'da doğmuştur.
Dahiliye Uzmanı Doktor Sefer Altan Ordu’ya geldiği 1948 yılında muayenehanesine doluşan çaresiz kalmış Verem hastaları ile karşılaşmıştır. Çünkü İkinci Dünya Harbi ile birlikte 1940’lı yıllardan itibaren Verem hastalığı yurdumuzun her yerinde gün geçtikçe genişlemekte ve genç ihtiyar demeden bir hazan yaprağı gibi insanları yerlere sermektedir. Verem hastalığı, 1945’den sonra daha fazla gelişip, yayılmış, genç delikanlıları, kızları sarartıp, soldurarak ateşler içinde yatağa düşürmeye başlamıştır. Henüz BCG aşısı, antibiyotik tedavisi bulunmamıştır. Özellikle Röntgen cihazı memleket dâhilinde yapılacak tarama muayenelerinde veremli veya Vereme müsait insanların hemen teşhislerini koymak için hekimin en çok muhtaç olduğu bir alettir.
Verem (Tüberküloz) hastalığına yakalanmış olanları Ordu’da barındıracak ve tedavi edecek müesseseler de o yıllarda henüz çok yetersizdir. Ordu’da her köşede patlayan ve afet haline gelen Verem hastalığının teşhisini koyacak bir röntgen cihazı hekimler zorunlu olarak hastaları Samsun’a veya Trabzon’a göndermektedir. O yıllarda modern tedavi ve teşhis aletlerinden mahrum bir Ordu’da mütehassıs doktor tedavileri yarım kalmaktadır.
1948 yılında Verem Savaş Mücadelesi bünyesinde Ordu ilinde Verem tarama faaliyetleri başlamış, veremli hastası sayı ve nispetini tespiti maksadıyla, Sağlık Bakanlığı Ankara’dan bir heyet Ordu’ya yollamıştır. Taramalardan ortaya çıkan sonuca göre, hastalığa en fazla maddi sıkıntı yaşayanlar ve yeterli gıda alamayanlar yakalanmaktadır. Memur, çiftçi, ev kadını, hemşire, çocuk ve öğrenci veremin en fazla el attığı kimselerdir.
1949 yılının Mart ayından itibaren Ordu’da uzun bir süredir müteşebbis heyet olarak çalışan Veremle Mücadele Derneği, 29 Nisan 1949 Pazar günü kütüphane salonunda resmen toplanarak ilk idare heyetini oluşturmuştur. Veremle Savaş Derneği Başkanlığına Eczacı Şükrü Deniz, ikinci başkanlığına Sıtkı Bacınoğlu, umumi kâtipliğine Ahmet Celal Eroğlu, hesap işlerine Hazım Gürsu, Sabri Aras, Mebrure Akyol, Sıhhi teknik işlere Dr. Selami Akyol, Dr. Mehmet Özden, Dr. Şahabettin Özbay, Murahhas’ lığa Avukat Naci Erali seçilir. Yeni kurulan Ordu Verem Savaş Derneğinin ilk amacı bir Verem Dispanseri açmak, burada fakir ve kimsesiz veremliler tedavi altına almaktır.
Ordu’ya geldiği günden itibaren Doktor Sefer Altan’da Verem Savaş Derneğine gönüllü olarak destek vermekte, her türlü faaliyetine katılmaktadır. Verem hastalığı münasebetiyle Dâhiliye Uzmanı Dr. Sefer Altan tarafından Halk Eğitim Salonunda Veremden korunma mevzuunda halka açık bilgilendirici, eğitici bir çok konferans da verilmiştir.
Ordu’da her geçen gün artan Verem hastalığına karşı net bir tedavi yapabilmek için bir röntgen cihazına acilen ihtiyaç vardır. Ordu Memleket Hastanesi de o yıllarda kendi bünyesine bir röntgen cihazı almak ve bir uzman doktor getirmek için bürokrasiyle, ödenek sorunlarıyla boğuşmaktadır. 1949 yılı Haziran ayında bu ihtiyacı gören İç hastalıkları uzmanı Doktor Sefer Altan, muayehanesine gelen hastalarına tam teşhis koyabilmek amacıyla İstanbul’dan Skopi adlı bir cihaz satın alıp, Ordu’ya getirmiştir. Skopi cihazı gerçek zamanlı görüntü elde edilmesini sağlayan bir çeşit röntgen cihazıdır. Düşük doz X ışını kullanılarak hastadan anında film olmadan röntgen görüntüsü elde etmek üzere tasarlanmış bir cihazıdır.
Ordu Memleket Hastanesinde bir röntgen cihazı yok iken, Uzman Doktor Sefer Altan Ordu’da özel muayenehanesinde hastalarına bu röntgen benzeri skopi cihazıyla teşhis koymaya ve tedaviye başlamıştır.
Doktor Sefer Altan’ın büyük maddi fedakârlıklarla satın aldığı bu yeni skopi makinesi, her uzvun görüntüsünü gösterecek kudrette olup, radyoskopi tertibatı da ihtiva etmektedir.. Ordu halkı, her zamanki o pratik zekâsıyla Sefer Altan’ın bu skopi aletine çok sevinmiş ve memnun olmuş, cihaza da kısaca “Ayna “adını takıvermiştir. Ordu’lular Samsun’a, Trabzon ve İstanbul’a hastaları götürmek külfetinden kurtaran, Doktor Sefer Altan’ı muayenesine giderek takdire değer bu teşebbüsü ile kutlamıştır. Yerel Basında Doktor Sefer Altan için “…Daha şimdiden, çok net ve başarılı röntgen görüntüleri aldığını öğrendiğimiz Doktor Sefer Altan’ı, katlandığı feragat ve fedakârlıktan ötürü tebrik etmekten ve kendisine de sürekli muvaffakiyetler temennisin de bulunmaktan zevk duyuyoruz. Himmeti var olsun…” demektedir.
1951 yılından itibaren Ordu Verem Savaş Derneğine Doktor Sefer Altan tam dokuz sene aralıksız Başkanlık da yapmıştır. Verem Savaş Derneği başkanlığı yaptığı o zor ve imkânların kısıtlı olduğu yıllarda çok değerli katkılar ve hizmetler yapan Doktor Sefer Altan’dan sonra da görevi 1962 yılında Doktor Hasan Fehmi Akdağ’a devretmiştir.
1971 yılında Türkiye Verem Savaş Derneği Genel Kurulunun 24. Toplantısında Verem hastalığı için 20 yıl süre ile ve karşılıksız fedakâr çalışmalarıyla hayatının en güzel günlerini katarak yarar sağlayan vefakâr insan Doktor Sefer Altan’a “Şeref Madalyası” verilmesi ittifakla kararlaştırılmış ve verilmiştir.
Ordu’nun ilk kadın Doktor olan Nermin Altan ise eşinin bu unutulmaz çalışma ve girişimlerinin yanında bir Çocuk hastalıkları Uzmanı olarak halka senelerce çok başarılı hizmetler vermiştir. Nermin Hanım Doktorluğunun yanında insani değerleriyle çok sevilen, sayılan, kendi güzel, kalbi güzel bir şifa meleği olarak kabul görmüştür. Dr. Nermin Altan, 21 Nisan 1974'te görev yaptığı Ordu’da uğradığı bir kalp sektesi ile genç yaşta vefat etmiştir. Nermin Altan’ın cenazesi binlerce Ordu’lunun gözyaşlarıyla katıldığı büyük bir törenle kaldırılmıştı. Nermin Altan Ordu da kadınların ilk kez mezarlığa kadar yürüdüğü bir törenle son yolculuğuna uğurlanmış olup kabri de Ordu'da bulunmaktadır…
Doktor Nermin Altan’ın hayata gözlerini yummasından sonra Rahmetli Doktor Osman Hilmi Memecan Ordu Sesi Gazetesinde duygu dolu küçük bir makale yazar.. Dr. Memecan Nermin Altan için özetle şunları ifade eder:
“Nermin Abla seni kaybettik. Aramızdan ebediyen ayrıldın. Sen asla istemezdin ama özür dileyerek biraz senden bahsetmek istiyorum. Sen işinle birlikte, Ordu'da doktorların parmakla sayılacak kadar az olduğu 1948 senesinde tanıdım. 26 sene gece ve gündüz Ordu halkına, yılmadan, usanmadan hizmet ettin. Herkesin beş on kuruş kazandıktan sonra büyük kentlere gitme özlemini sen hiç çekmedin. Çalışma devrende hayatını verdin. Sen Ordu sağlığına, Ordu halkına, okul talebelerine bıkmadan, usanmadan baktın, onlara hep şifa dağıttın. Fakir, zengin, köylü ve şehirli olarak insanları ayırmadın. Herkesi güler yüz ve tatlı dille karşılandın. Tek bir kişinin kalbini kırdığını duyan olmamıştır. Onun için sen Orduluların “ Nermin Ablası” idin. Sen melek kadar hafif, melek kadar iyi huylu, melek kadar iyilik yapar insancıl bir kimseydin. Sen iyi vasıflara sahip bir doktor, müşfik bir anne ve mütevazı bir insandın. Nermin Abla müsterih uyu… Nur içinde yat. Şanına layık, çok kula nasip olmayan merasimle uğurlandın, Yediden yetmişe herkesi ağlattın. Bu kentin çocukları, hiçbir zaman Dr. Nermin Ablayı unutmayacaktır. Allah rahmet eylesin.”
Bir zamanlar Ordu’da Sağlık sektöründe hizmet veren tüm Doktorların, Ebe, Hemşire ve memurların, kısaca tüm sağlık emekçilerinin yanında bugün andığımız ve unutmadığımız Dâhiliye Uzmanı Doktor Sefer Altan ile eşi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Doktor Nermin Altan’ın Ruhları şad, mekânları cennet olsun…
Kaynak olarak bu bilgileri ve fotoğrafları bana aktaran Doktor Nermin Altan'ın yeğeni Sayın Gülçin Furtun'a ve Doktor Dikran Toraman'a şükranlarımı sunuyorum.
GÜZELORDU YEREL TARİH ARAŞTIRMALARI
YORUMLAR