“Her şey bu kadar çürümüş olabilir mi? Ben lavanta kokusu aramaya çıkıyorum...”
Rahmi Emeç
“Lavantalarla dolu bahçelerimiz olsaydı belki kaçıp sığınabilirdik dünyanın acımasızlığından lavantaların kokusuna.” dedik ve lavanta kokularının izini sürdük. Birçok yazara ve şaire ilham olmuş lavantaları görmek için Isparta Kuyucak köyüne gittik. Bu güzel köye girer girmez yolun her iki tarafında uçsuz bucaksız, mis kokularıyla hem gözümüze hem de ruhumuza hitap eden lavanta tarlaları bizi karşıladı. İlk olarak 1970’li yıllarda bir gül tüccarı tarafından Fransa’dan bölgeye getirilen Lavanta, önceleri evlerin bahçelerinde süs ve hobi amaçlı üretilmiş daha sonra ticari üretime geçilmiştir. Günümüzde Türkiye’deki lavanta üretiminin %90’ı bu köyden karşılanıyor. Lavanta çiçeği dünya da ve Türkiye’de tıbbi aromatik bitki olarak kullanılmaktadır.
Yöre halkının lavantalardan yaptıkları ürünlerin bulunmuş olduğu stantları gezerken en çok dikkatimiz çeken bütün köy halkının lavantaları değerlendirme konusunda seferber olmalarıydı. Lavantalar, yöre halkının geçim kaynağı olmuştur. Tabi bu güzel yere gelmişken lavanta çayı, kahvesi ve dondurmasını tatmadan dönmek olmazdı.
Günlük birçok alanda kullanılan bu bitki elbette şiir ve sanata da ilham kaynağı olmuştur. Lavanta çiçeği şiirde, Türk sanatlarında ve özellikle de minyatürde Şükûfe üslubu (çiçek ressamlığı) olarak kullanılmıştır. Bu güzel çiçeğin bir de mevsimi vardır. Lavanta mevsimini kaçırmak istemiyorsanız haziran sonu temmuzun ilk haftası gelmelisiniz
“Bir misafirliğe gitsem; bana temiz bir yatak yapsalar, her şeyi, adımı bile unutup uyusam. Kalktığımda; yatağım hâlâ lavanta koksa, kekikli zeytinli bir kahvaltı hazırlasalar, nerede olduğumu hatırlamasam, hatta adımı bile unutsam…”
Melih Cevdet Anday
“Lavantalar yeni çiçek açtı. Tanelerine ayırıyorum bir narı. Gönlüme: ”İnsanların gönülleri de tanelerine ayrılabilse ne güzel olurdu.” dedim.”
Sohrab Sepehri
“Hatta aynı müzikle titreseler de ayrı duran telleri gibi lavantanın. Yüreklerinizi verin fakat teslim etmeyin birbirinizin eline. Çünkü bir tek hayatın avucuna sığar yürekleriniz…”
Halil Cibran
YORUMLAR